27 lat w poligrafi, specjalista od nadruków na odzieży
maj 24, 2022
Sitodruk bezpośredni farbami wodnymi
Wszystko co powinieneś wiedzieć o nadruku sitodrukowym farbami wodnymi
Nadruk sitodrukowy farbami wodnymi wraca po latach z wielkim powodzeniem. Nadruki takimi farbami, czy to nadruki na koszulkach czy na bluzach, dają niepowtarzalny efekt miękkości samego zdobienia. To nadruk niewyczuwalny, pozwalający na oddychanie materiału, nie zakleja koszulki jak jest to przy niepopularnych farbach plastizolowych. Farby wodne, używane w sitodruku, poprzez swoją małą gęstość wnikają głęboko w strukturę materiału i nie wymagają nakładania wielu warstw farby.
1. Sitodruk wielokolorowy z farbami wodnymi.Nadruki farbami wodnymi możemy śmiało nazywać farbami ekologicznymi, przez co stosuje się je do nadruków na odzieży dla małych dzieci, nadruki na bluzach czy nadruki na koszulkach.Druk tymi farbami jest bardzo trwały i pozwala na pranie w podwyższonych temperaturach, jak i pozwala na prasowanie po ich powierzchni. Są to farby bezwonne i nietoksyczne. Farby wodne są farbami transparentnymi i nie można nimi naddrukować jednego koloru drugim chyba, że jest to kolor czarny, którego pigment pokryje wszystkie inne kolory.Z tych powodów koszt druku farbami wodnymi, czy to sitodruk na koszulkach czy bluzach, jest droższy od druku farbami plastizolowymi.
2.sitodruk z farbami wodnymiFarby wodne są jednak bardziej wymagające w procencie druku i nie wybaczają błędów technicznych podczas druku, nie pozwalają na poprawienie czy namalowanie powtórne kolory, jak i nie dają możliwości usunięcia farby, wynikającej z przepracowanej matrycy czy rozlania farby.
Farby wodne, iż są farbami transparentnymi stosuje się do druku na podłożach jasnych. Wówczas ich efekt jest najlepszy. Przy nadrukach na ciemnych podłożach można łączyć je z wywabem, czyli wcześniejszym usunięcia barwnika z materiału pod sam projekt nadruku a następnie wykonanie nadruku farbami wodnymi. Taka kombinacja na ciemnych materiałach pozwala na zachowanie kolorów farby wodnej z jej właściwościami miękkości.
Istnieją również bazy do farby wodne na ciemne podłoża, jednak w mojej ocenie drukowanie białego nadruku na czarnej koszulce farbą wodną, czyli wykonanie sitodruku farbami wodnymi, traci sens, ponieważ trzeba nałożyć taką ilość pigmentu na materiał, że w końcowym efekcie nadruk sitodrukowy farbami wodnymi staje się tak samo gruby i twardy jak nadruk farbą plastizolową.
Każda farba składa się z bazy i pigmentu, do pokrycia ciemnego podłoża trzeba nałożyć bardzo dużo pigmentu, czysta fizyka i tego się nie przeskoczy. Innymi słowy, dla konstruktora odzieży, najlepsze efekty nadruków farbami wodnymi uzyskujemy na jasnych podłożach, na ciemnych, tracimy nasycenie kolorów przez samą strukturę farby wodnej, a przy próbie uzyskania krycia powstaje nam gruba warstwa farby.
Farby wodne do druku mieszamy z bazy oraz pigmentów, co skutkuje powstaniem kolorów mniej nasyconych nią jest to przy farbach plastizolowych. Takie nadruki farbami wodnymi dają efekt kolorów pastelowych i trudno jest namieszać intensywny kolor np. zgodny z zadanymi kolorami w pantone. Efekty druku, czy to sitodruk na koszulkach, czy nadruki na bluzach, farbami wodnymi jest inny niż przy farbach plastizolowych jeśli chodzi o kolory i raczej jest preferowany do druków artystycznych grafik niż do druków reklamowych.
Wymaganie techniczne dotyczące projektu do sitodruku
Wymaganie techniczne dotyczące projektu do sitodruku, a w szczególności do sitodruku farbami wodnymi, są kluczowe dla uzyskania odpowiedniej jakości nadruku. Do druku sitodrukowego, czyli tworzenia nadruku sitodrukowego farbami wodnymi, można stosować zarówno pliki w grafice wektorowej jak i bitmapowej. Jednak najlepszym formatem, dającym możliwość odwzorowania pełnych kolorów projektu nadruków na bluzach czy nadruków na koszulkach, jest grafika wektorowa.
Czasami grafika ta jest nazywana grafiką w krzywych, czyli w formatach programu Illustrator – ai. albo programu Corel Draw – cdr. Z jednym zastrzeżeniem, istotnym dla konstruktora odzieży - musi być to plik dobrej jakości. Nie wystarczy zaimportować grafikę bitmapową do powyższych programów, ponieważ nie czyni to automatycznie grafiki wektorowej.
3. Przygotowanie grafiku do nadrukw sitodrukowych.Grafika wektorowa pozwala na skalowanie grafiki do oczekiwanej wielkości bez utraty jakości, co jest kluczowe przy realizacji nadruków farbami wodnymi.
Przy plikach bitmapowych, czyli takich formatów jak psd, ttf, jpg, do wystarczającego odwzorowania grafiki na odzieży, np. dla nadruku sitodrukowego farbami wodnymi, powinna być zapisana w skali 1:1 w rozdzielczości minimum 300 dpi. Widok szkieletowy programu projektu jest tutaj niezbędny.
4. Widok szkieletowy programu projektu.4. Rozseparowanie klolorw do druku.Tu często popełnianym błędem jest sztuczne podnoszenie rozdzielczości bitmapy w programie graficznym. Dla przykładu, gdy posiadamy grafikę zaimportowaną z strony internetowej, na której wystarczająca rozdzielczość to 72 dpi (rozdzielczość dla wyświetlania na ekranie) i zapiszemy ją w większej rozdzielczości, to w praktyce z jednego koloru piksela powstaną np.4 piksele tego samego koloru, co nie wpłynie na jakość samej grafiki. Wyjątkiem są nadruki wykonywane przy druku projektu odseparowanego na kolory cmyk w technice sitodruku farbami wodnymi, gdzie przy takiej separacji wymagane są tylko 4 matryce do druku. Przy separacji cmykowej w nadruku sitodrukowym farbami wodnymi należy jednak pamiętać, że ich farby jak i tusze w drukarce separują się jedynie na białym tle.
To często wymaga położenie wcześniej pod taki druk warstwy białej farby, co jest istotne szczególnie przy tworzeniu nadruków na bluzach czy nadruków na koszulkach. Ta dodatkowa warstwa białej farby również wymaga dodatkowej matrycy.
Przy wyliczeniu kosztu nadruku sitodrukowego farbami wodnymi musimy uwzględnić ilość kolorów zawartych w projekcie. Ilość kolorów ma znaczenie w samym druku, ponieważ każdy kolor jest drukowany oddzielnie i wymaga wykonania oddzielnej matrycy do drukowanego koloru. Często wykonanie matryc jest nazywane „przygotowalnią do druku” przez konstruktora odzieży.
Wykonanie matryc jest stałym kosztem, niezbędnym do nadrukowania wzoru sitodrukowego farbami wodnymi i jest to stały koszt niezależnie od ilości wykonywanych nadruków. Z tego powodu przy małych nakładach koszt takiej przygotowalni rozkłada się na mniejszą ilość wydruków, podnosząc koszt końcowy wydruku. I dlatego też koszt wykorzystania tej techniki druku, czyli sitodruku farbami wodnymi, przy małych nakładach jest mało opłacalny, natomiast przy nakładach powyżej 30 czy 50 szt. staje się cenowo jak i jakościowo bardzo korzystny.
Druk techniką sitosruku bezpośredniego
Wydruk sitodrukowy farbami wodnymi jest wykonywany poprzez przetłaczanie farby na podłoże przy użyciu wcześniej przygotowanego szablonu, nazywanego matrycą czy też sitem. Przy tej metodzie każdy kolor drukowany jest oddzielnie i do każdego koloru musi być wykonana oddzielna matryca, co ma szczególne znaczenie w kontekście nadruków na bluzach czy koszulkach.5. Siatka z utwardzonym wzorem druku, w powiększeniu.Wydruk jest wykonywany poprzez przetłaczanie farby na podłoże przy użyciu wcześniej przegotowanego szablonu, nazywanego matrycą czy też sitem. Przy tej metodzie każdy kolor drukowany jest oddzielnie i do każdego koloru musi być wykonana oddzielna matryca.Druk sitodrukowy farbami wodnymi polega na przetłaczaniu farby przez wcześniej przygotowane szablony drukarskie. Szablon taki to mocno nasiąknięta siatka na ramie, zazwyczaj wykonanej z profili aluminiowych. Siatki do druku są różnej gęstości i dobieramy je w zależności od występujących szczegółów w projekcie i użytej farby do druku, co za tym idzie uzyskanego efektu wydruku, co jest kluczowe dla konstruktora odzieży.6. Nadruk forbą wodną, wchłonięta w materiał.Nadruk sitodrukowy farbami wodnymi jest potem wchłaniany w materiał. Siatka przed drukiem jest naciągane emulsją światłoczułą, na którą następnie przenosi się wzór z wcześniej przygotowanej kliszy poligraficznej. Klisza zawiera wzór który chcemy przenieść na siatkę, a następnie podczas procesu druku farbę przetłacza się bezpośrednio na docelowy materiał. Do wykonania matrycy wcześniejsze przygotowanie kliszy jest konieczne.
Gdy niewymagana jest tak duża dokładność np. rastrów użytych w projekcje można kliszę wydrukować na drukarce o w dużej rozdzielczości. Tak czy inaczej, kolejnym etapem po opracowaniu graficznym jest przygotowanie kliszy drukarskiej. Świecenie siatki to proces naświetlania siatki na której leży klisza, przy użyciu mocnego światła o długości pozwalającej na szybkie utwardzeniu emulsji.
Po wysuszeniu takiej matrycy otrzymujemy gotowy szablon do druku sitodrukowego farbami wodnymi. Musimy pamiętać, że każdy kolor w sitodruku jest drukowany osobno, więc do każdego koloru potrzebujemy wykonać oddzielną matrycę. Sam proces druku sitodrukowego farbami wodnymi, polega na przetłaczaniu farby przez wcześniej przygotowaną matrycę. Można wykonywać ręcznie lub automatycznie, druk sitodrukowy niezależnie od farby, wzoru i metody druku, wygląda tak samo.
3. Plusy i Minusy techniki sitodruku farbami wodnymi
Analizując plusy i minusy techniki sitodruku farbami wodnymi, musimy pamiętać, że każda technika zdobień odzieży, w tym nadruki na bluzach i nadruki na koszulkach, ma swoje plusy i minusy - każda z nich daje inny efekt. Wybór techniki sitodruku farbami wodnymi czy innej jest uzależniony od wielu czynników.
Przede wszystkim, jest uzależniony od oczekiwanego efektu końcowego nadruku sitodrukowego farbami wodnymi, ale i jego nakładu, ilości kolorów, wielkości czy samego projektu graficznego jak i posiadanej formy graficznej projektu. Wszystko to jest kluczowe dla konstruktora odzieży.
Podłoże zdobienia, jego umiejscowienie na koszulkach czy bluzach także ma znaczenie. Nie ma jednej idealnej metody nadruków i zdobień odzieży, gdyby tak było to wystarczyłaby jedna technika zdobień, a z jakiś przyczyn ilość technik zdobień na odzieży, w tym nadruków sitodrukowych farbami wodnymi, jest coraz większa. Technika sitodrukowa farbami wodnymi jest jednym z rozważanych rozwiązań.
PLUSY techniki sitodruku bezpośredniego farbami wodnymi.
- Niezwykle miękki niewyczuwalny nadruk.
- Powierzchnia pod nadrukiem jest oddychająca i niezaklejona przez farbę, można powiedzieć, że materiał jest barwiony a nie malowany.
- Nadruk jest bardzo trwały.
- Nadruk nie pęka wraz z upływem czasu
- Można prasować po nadruku.
- Farby te można stosować na ubranka dla dzieci.
- Są to farby ekologiczne, nietoksyczne, niefarbujące.
MINUSY techniki sitodruku bezpośredniego farbami wodnymi.
- Wymaga wykonanie matryc do każdego koloru użytego w projekcie.
- Drukuje się zazwyczaj na jasnych podłożach.
- Koszt nadruku farbami wodnymi jest wyższy od nadruku przy użyciu standardowych farb.
- Kolory są stonowane i trudno uzyskać żywe kolory na dłuższy czas, zazwyczaj wychodzą kolory pastelowe.
