27 lat w poligrafi, specjalista od nadruków na odzieży
maj 24, 2022
Sitodruk bezpośredni farbami wodnymi
Wszystko co powinieneś wiedzieć o nadruku sitodrukowym farbami wodnymi
Nadruk sitodrukowy farbami wodnymi wraca po latach z wielkim powodzeniem. Nadruki takimi farbami dają niepowtarzalny efekt miękkości samego zdobienia. Jest to nadruk niewyczuwalny, pozwalający na oddychanie materiału, nie zakleja koszulki jak jest to przy niepopularnych farbach plastizolowych. Farby wodne poprzez swoją małą gęstość wnikają głęboko w strukturę materiału i nie wymagają nakładanie wielu warstw farby.
1. Sitodruk wielokolorowy z farbami wodnymi.Nadruki farbami wodnymi możemy śmiało nazywać farbami ekologicznymi, przez co stosuje się je do nadruków na odzieży dla małych dzieci. Druk tymi farbami jest bardzo trwały i pozwala na pranie w podwyższonych temperaturach, jak i pozwala na prasowanie po ich powierzchni. Są to farby bezwonne i nietoksyczne. Farby wodne są farbami transparentnymi i nie można nimi naddrukować jednego koloru drugim chyba, że jest to kolor czarny, którego pigment pokryje wszystkie inne kolory. Z tych powodów koszt druku farbami wodnymi jest droższy od druku farbami plastizolowymi.
2.sitodruk z farbami wodnymiFarby wodne są jednak bardzie wymagające w procencie druku i nie wybaczają błędów technicznych podczas druku, nie pozwalają na poprawienie czy namalowanie powtórne kolory, jak i nie dają możliwości usunięcia farby, wynikającej z przepracowanej matrycy czy rozlania farby. Farby wodne, iż są farbami transparentnymi stosuje się do druku na podłożach jasnych. Wówczas ich efekt jest najlepszy. Przy nadrukach na ciemnych podłożach można łączyć je z wywabem, czyli wcześniejszym usunięcia barwnika z materiału pod sam projekt nadruku a następnie wykonanie nadruku farbami wodnymi. Taka kombinacja na ciemnych materiałach pozwala na zachowanie kolorów farby wodnej z jej właściwościami miękkości.
Istnieją również bazy do farby wodne na ciemne podłoża, jednak w mojej ocenie drukowanie białego nadruku na czarnej koszulce farbą wodną traci sens, ponieważ trzeba nałożyć taką ilość pigmentu na materiał, że w końcowym efekcie nadruk staje się tak samo gruby i twardy jak nadruk farną plastizolową. Każda farba składa się z bazy i pigmentu, do pokrycia ciemnego podłoża trzeba nałożyć bardzo dużo pigmentu, czysta fizyka i tego się nie przeskoczy. Innymi słowy farbami wodnymi najlepsze efekty uzyskujemy na jasnych podłożach, na ciemnych, tracimy nasycenie kolorów przez samą strukturę farby wodnej, a przy próbie uzyskania krycia powstaje nam gruba warstwa farby. Farby wodne do druku mieszamy z bazy oraz pigmentów w czego efekcie powstają kolory mniej nasycone nią jest to przy farbach plastizolowych, dają efekt kolorów pastelowych i trudno jest namieszać intensywny kolor np. zgodny z zadanymi kolorami w pantone. Efekty druku farbami wodnymi jest inny niż przy farbach plastizolowych jeśli chodzi o kolory i raczej jest preferowany do druków artystycznych grafik niż do druków reklamowych.
Wymaganie techniczne dotyczące projektu do sitodruku
Do druku sitodrukowego można stosować zarówno plików w grafice wektorowej jak i bitmapowej. Jednak najlepszym formatem dającej możliwość odwzorowania penych kolorów projektu jest grafika wektorowa, czasami nazywaną grafiką w krzywych czyli w formatach programy Ilustrator – ai. albo programu Corel Draw – cdr. Z jednym zastrzeżeniem, musi być to plik dobrej jakości, nie wystarczy zaimportować grafikę bitmapową do powyszych programw, ponieważ nie czyni to automatycznie grafiki wektorowej. 3. Przygotowanie grafiku do nadrukw sitodrukowych.Grafika wektorowa pozwala na skalowanie grafiki do oczekiwanej wielkości bez utraty jakości.
Przy plikach bitmapowych, czyli takich formatów jak psd. Ttf. Jpg. do wystarczającego odwzorowania grafiki na odzieży powinna być zapisana w skali 1:1 w rozdzielczości minimum 300 dpi.
4. Widok szkieletowy programu projektu.4. Rozseparowanie klolorw do druku.Tu często popełnianym błędem jest sztuczne podnoszenie rozdzielczości bitmapy w programie graficznym. Dla przykładu gdy posiadamy grafikę zaimportowaną z strony internetowej na której wystarczająca rozdzielczość to 72 dpi (rozdzielczość dla wyświetlania na ekranie) zapiszemy ją w większej rozdzielczości to w praktyce z jednego koloru piksela powstaną np.4 piksele tego samego koloru co nie wpłynie na jakość samej grafiki. Koszt wykonania samego nadruku sitodrukiem jest ścile zwizany z iloci kolorw zawartych w projekcie, ponieważ kazdy kolor jest drukowany osobno i wymaga wykonania oddzielnej matrycy. Wyjtkiem są nadruki wykonywane przy druku projektu rozseparowanego na kolory cmyk przy takiej separacji wymagane sa tylko 4 matryce do druku. Przy separacji cmykowej należy jednak pamiętać ich farby jak i tusze w drukarce separują się jedynie na białym tle, co często wymaga położenie wcześniej pod taki druk warstwy białej farby, która również wymaga dodatkowej matrtcy. PPrzy wyliczeniu kosztu nadruku sitodrukowego musimy uwzględnić ilość kolorów zawartych w projekcie. Ilość kolorów ma znaczenie w samym druku, ponieważ każdy kolor jest drukowany oddzielnie i wymaga wykonania oddzielnej madryccy do drukowanego koloru. Często wykonanie matryc jest nazywane „przygotowalnią do druku”. Wykonanie matryc jest stałym kosztem, niezbędnym do nadrukowania wzoru i jest to stały koszt niezależnie od ilości wykonywanych nadruków. Z tego powodu przy małych nakładach koszt takiej przygotowalni rozkłada się na mniejszą ilość wydruków podnosząc koszt końcowy wydruku. I dlatego też koszt wykorzystania tej techniki druku przy małych nakładach jest mało opłacalny, natomiast przy nakładach powyżej 30 czy 50 szt. staje się cenowo jak i jakościowo bardzo kożystny.
Druk techniką sitosruku bezpośredniego
Wydruk jest wykonywany poprzez przetłaczanie farby na podłoże przy użyciu wcześniej przegotowanego szablonu, nazywanego matrycą czy też sitem. Przy tej metodzie każdy kolor drukowany jest oddzielnie i do każdego koloru musi być wykonana oddzielna matryca.5. Siatka z utwardzonym wzorem druku, w powiększeniu.Wydruk jest wykonywany poprzez przetłaczanie farby na podłoże przy użyciu wcześniej przegotowanego szablonu, nazywanego matrycą czy też sitem. Przy tej metodzie każdy kolor drukowany jest oddzielnie i do każdego koloru musi być wykonana oddzielna matryca.Druk sitodrukowy polega na przetłaczaniu farby przez wcześniej przygotowane szablony drukarskie. Szablon taki to mocno nasiąknięta siatka na ramie, zazwyczaj wykonanej z profili aluminiowych. Siatki do druku są różnej gęstości i dobieramy je w zależności od występujących szczegółów w projekcie i użytej farby do druku co za tym idzie uzyskanego efektu wydruku.6. Nadruk forbą wodną, wchłonięta w materiał.Siatka przed drukiem jest naciągane emulsją światłoczułą, na którą następnie przenosi się wzór z wcześniej przygotowanej kliszy poligraficznej. Klisza zawiera wzór który chcemy przenieść na siatkę, a następnie podczas procesu druku farbę przetłacza się bezpośrednio na docelowy materiał. Do wykonania matrycy wcześniejsze przygotowanie kliszy jest konieczne. Kliszę można wykonać w specjalnych naświetlarkach poligraficznych i wywoływać je chemicznie w procencie podobnym do wywołania negatywów w klasycznej fotografii. Gdy niewymagana jest tak duża dokładność np. rastrów użytych w projekcje można kliszę wydrukować na drukarce o w dużej rozdzielczości. Tak czy inaczej kolejnym etapem po opracowaniu graficznym jest przygotowanie kliszy drukarskiej. Świecenie siatki to proces naświetlania siatki na której leży klisza, przy użyciu mocnego światła o długości pozwalającej na szybkie utwardzeniu emulsji, tam gdzie światło dociera, emulsja zostaje utrwalona, natomiast tam, gdzie światło jest blokowane przez wzór zadany na kliszy, emulsja pozostaje w formie pozwalającej na jej wypłukanie zwykłą wodą. Po wysuszeniu takiej matrycy otrzymujemy gotowy szablon do druku.Musimy pamiętać, że każdy kolor w sitodruku jest drukowany osobni, więc do każdego koloru potrzebujemy wykonać oddzielną matrycę. Sam proces druku sitodrukowego, polega na przetłaczaniu farby poprzez wcześniej przygotowaną matrycę. Można wykonywać ręcznie lub automatycznie, druk sitodrukowy niezależnie od farby, wzoru i metody druku, wygląda tak samo.
3. Plusy i Minusy techniki sitodruku farbami wodnymi
Każda technika zdobień odzieży ma swoje plusy i minusy, każda z nich daje inny efekt. Wybór techniki jest uzależniony do wielu czynników, przede wszystkim od oczekiwanego efektu końcowego ale i jego nakładu, ilości kolorów, wielkości czy samego projektu graficznego jak i posiadanej formy graficznej projektu, podłoża zdobienia, jego umiejscowienia. Nie ma jednej idealnej metody nadruków i zdobień odzieży, gdyby tak było to wystarczyłaby jedna technika zdobień, a z jakiś przyczyn ilość technik zdobień na odzieży jest coraz większa.
PLUSY techniki sitodruku bezpośredniego farbami wodnymi.
- Niezwykle miękki niewyczuwalny nadruk.
- Powierzchnia pod nadrukiem jest oddychająca i niezaklejona przez farbę, można powiedzieć, że materiał jest barwiony a nie malowany.
- Nadruk jest bardzo trwały.
- Nadruk nie pęka wraz z upływem czasu
- Można prasować po nadruku.
- Farby te można stosować na ubranka dla dzieci.
- Są to farby ekologiczne, nietoksyczne, niefarbujące.
MINUSY techniki sitodruku bezpośredniego farbami wodnymi.
- Wymaga wykonanie matryc do każdego koloru użytego w projekcie.
- Drukuje się zazwyczaj na jasnych podłożach.
- Koszt nadruku farbami wodnymi jest wyższy od nadruku przy użyciu standardowych farb.
- Kolory są stonowane i trudno uzyskać żywe kolory na dłuższy czas, zazwyczaj wychodzą kolory pastelowe.
